Rola zespołu terapeutycznego w profilaktyce i diagnozowaniu ryzyka u osób starszych.
Skuteczna profilaktyka schorzeń i dolegliwości wieku podeszłego zależy od dobrej współpracy specjalistów z wielu dziedzin ze względu na złożone problemy zdrowotne, psychologiczne, pielęgnacyjno- opiekuńcze oraz socjalne w tej grupie wiekowej. W celu uzyskania optymalnych wyników opieką nad osobami starszymi powinny zajmować się zespoły geriatryczne, na czele których stoi lekarz specjalizujący się w geriatrii. Zadaniem lekarza jest wytyczenie celu i metod leczenia, odpowiada również za ich realizację, koordynuje pracę innych specjalistów, dzięki czemu oczekiwane wysiłki dają oczekiwane rezultaty oraz zmniejszają koszty leczenia. Zespoły takie powinny powstawać nie tylko w placówkach lecznictwa zamkniętego, ale przede wszystkim w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. Celem zespołu geriatrycznego jest eliminowanie czynników starzenie się organizmu oraz minimalizacja negatywnych skutków tego procesu. Działania te, aby były skuteczne muszą przebiegać wielokierunkowo, ponieważ związane z wiekiem zmiany dotyczą zarówno struktury jak i czynności organizmu. Każdy pacjent jest diagnozowany indywidualnie przez lekarza. Udział pielęgniarki polega między innymi na środowiskowej ocenie ryzyka upadków. Jest to jedno z ważniejszych zadań pielęgniarki rodzinnej, sprawującej opiekę nad osobami starszymi. Ocena środowiska życia pacjenta umożliwia zaplanowanie działań profilaktycznych zmierzających do dostosowania środowiska domowego dla potrzeb osoby starszej. Rolą pielęgniarki jest również edukacja rodziny i opiekunów w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa fizycznego osobom starszym.4
W profilaktyce upadków należy uwzględnić również działania promujące zdrowie w tym celu należy seniorów mobilizować i motywować do podejmowania wskazanej przez lekarza lub fizjoterapeutę aktywności fizycznej. Podejmowany regularnie wysiłek fizyczny pomaga utrzymać niezależność, sprawność funkcjonalną, wpływa na poprawę stabilności postawy i utrzymania równowagi. Upadki u osób, podejmujących niewielką aktywność fizyczną zdarzają się 3 razy częściej niż u aktywnych i sprawnych. Pielęgniarka powinna też zwrócić uwagę na ograniczenie lub wyeliminowanie czynności niebezpiecznych, podczas których dochodzi do przemieszczania środka ciężkości, np. pochylanie się przy wejściu na taboret. Do działań usprawniających w stosunku do osób z grupy podwyższonego ryzyka upadków można wprowadzić naukę metod podnoszenia się po upadku.4
Planując działania profilaktyczne należy pamiętać o opiekunach osób starszych, których pielęgniarka może zapoznać ze środowiskowymi przyczynami upadków, jak również zwrócić uwagę na czynniki wewnętrzne zdiagnozowane przez lekarza. U osób zwiększonego ryzyka warto odnotowywać upadki i ich okoliczności. Na tej podstawie można podjąć działania zmniejszające ryzyko ponownego upadku.
Pielęgniarka może zaproponować pacjentowi środki ułatwiające samodzielne poruszanie się przy pomocy np. laski. Należy pamiętać, że w usprawnianiu osób starszych za pomocą środków pomocniczych, ważna jest nie tylko ich funkcjonalność, czyli ergonomiczne uchwyty i mała masa, ale również estetyka.4
Rola pielęgniarki w polipragmazji będzie polegała na kontroli przyjmowanych leków, czy są one przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza, obserwacji skutków działania leków, informowania o sowich spostrzeżeniach lekarza, który może modyfikować dawki leków.